SÜRÜŞ DESTEK VE DÜZELTME SISTEMLERI
Araca bağlı olarak, aşağıdakilerden oluşurlar:
- ABS (fren sistemi);
- savrulma kontrollü ve antipatinaj sistemli ESC dinamik sürüş kontrolü;
- araca göre fren takviyeli acil fren destek sistemi;
- rampada kalkış yardımı;
- geri beslemeli fren sistemi.
Diğer sürüş destek sistemleri ilerideki sayfalarda ayrıntılı olarak anlatılmıştır.
ABS (fren sistemi)
Ani veya sert bir fren durumunda, ABS tekerleklerin kilitlenmesini önlemeyi yani durma mesafesini kontrol etmeyi ve aracın kontrolünü muhafaza etmeyi sağlar.
Bu şartlarda, frenlemede engelleme manevraları mümkündür. Ayrıca, bu sistem uygun olmayan zeminde bile durma mesafelerini en iyi duruma getirmeyi sağlar (ıslak zemin...).
Sistemin devreye girdiği, fren pedalında bir titreşimin oluşmasıyla anlaşılır. ABS, hiçbir durumda lastik-zemin yol durumuna bağlı "fizik" performanslarının iyileştirilmesini sağlamaz. Bu yüzden, her zaman tedbirlere (araçlar arasındaki mesafe...) uyulması zorunludur.
Acil bir durumda, fren pedalına kuvvetli ve sürekli bir şekilde basınız. Fren pedalına kademeli olarak basmak (pompalamak) gerekmez. ABS, fren sisteminde uygulanan gücü değiştirir.
Bu fonksiyonlar, aracın tutumunu sürücünün isteğine uygun hale getirmeyi sağlamak için kritik sürüş koşullarında ilave yardımlardır.
Bununla birlikte bu fonksiyonlar sürücünün yerine müdahalede bulunmaz. Aracın sınırlarını zorlamaya ve daha hızlı gitmeye çalışmayınız. Dolayısıyla bu fonksiyon, manevralar sırasında hiçbir durumda sürücünün özenini ve sorumluluğunu üstlenemez (sürücü, her zaman sürüş sırasında aniden meydana gelebilecek olaylara karşı dikkatli olmalıdır).
Çalışma arızaları
- © ve x gösterge panelinde araca bağlı olarak yanar ve “ABS kontrol ettirin”, “Fren sistemini kontrol ettirin” ve “ESC kontrol ettirin” mesajları görüntülenir: ABS, ESC ve acil fren desteği devre dışı kalmıştır. Frenleme her zaman sağlanır;
- x, D, © ve ® gösterge panelinde yanar ve “Fren sistemi arızası” mesajı görüntülenir: fren sisteminde arıza bulunduğunu gösterir.
İki durumda da Marka Yetkili Servisi’ne başvurunuz.
Savrulma kontrollü ve ESC antipatinaj sistemli dinamik sürüş kontrolü
Dinamik sürüş kontrolü ESC
Bu sistem, “kritik” sürüş koşullarında (bir engelden kaçma, virajda yere tutunma kaybı...) araç kontrolünü muhafaza etmeyi sağlar.
Çalışma prensibi
Direksiyon simidindeki bir kaptör, sürücü tarafından talep edilen yörüngeyi tespit eder.
Araçtaki diğer yerlere yerleştirilmiş algılayıcılar gerçek yörüngeyi tespit eder.
Sistem, sürücünün isteğini aracın gerçek gidiş yönüyle karşılaştırır ve gerekiyorsa bazı tekerleklerin fren sistemine ve/veya motor gücüne müdahale ederek gidiş yönünü düzeltir, sistemin çalışması durumunda, ikaz ışığı gösterge tablosunda yanıp söner.
Savrulma kontrol sistemi
Bu sistem, belirgin bir savrulma (ön lastiklerin yere tutunma kaybı) halinde, ESC sisteminin çalışmasını mümkün olan en iyi duruma getirir.
antipatinaj sistemi
Bu sistem, tahrik tekerleklerinin patinajını sınırlamaya ve ilk harekete geçme, hızlanma veya yavaşlama durumlarında aracı kontrol etmeye yardım eder.
Çalışma prensibi
Tekerleklerdeki kaptörler sayesinde sistem her an tahrik tekerleklerinin hızlarını ölçer bunları karşılaştırır ve dengelemeye çalışır. Eğer bir tekerlek patinaj yapma eğilimi gösterirse sistem, çekiş gücü tekerleğin yere tutunabileceği seviyeye inene kadar tekerleği frenler.
Sadece kısmen frenleme yapabilirsiniz. Bununla birlikte aniden fren yapmak tehlikelidir, trafik kurallarına uyarak hemen durunuz. Bir Marka Yetkili Servisi’ne başvurunuz.
Çalışma arızaları
Sistem bir çalışma arızası algıladığında, “ESC kontrol ettirin” mesajıyla birlikte © ve ikaz ışıkları gösterge tablosunda belirir. Bu durumda, ESC ve antipatinaj sistemi devre dışı kalır.
Marka Yetkili Servisi’nize danışınız.
Acil fren destek sistemi
Aracın durma mesafesini azaltmaya yardımcı olan, ABS sistemine ilave bir sistemdir.
Çalışma prensibi
Sistem bir acil durum frenlemesi sağlar. Bu durumda, frenleme sistemi anında azami gücünü gösterir ve ABS düzenlemesini devreye sokabilir.
ABS frenleme, fren pedalı serbest bırakılana kadar devam eder.
Stop lambaları yanar
Araca göre, ani yavaşlama durumunda yanabilirler.
Fren işlemine hazırlık
Araca göre gaz pedalı hızlı bir şekilde bırakıldığında sistem, durma mesafesini azaltmak için fren manevrasını öngörür.
Özel durumlar
Hız regülatörünün kullanılması durumunda:
- gaz pedalını kullanıyorsanız, serbest bıraktığınızda sistem devreye girebilir;
- gazı kulanmazsanız sistem tetiklenmez.
Çalışma arızaları
Sistem bir çalışma arızası algıladığında, “Fren sistemini kontrol ettirin” mesajı © ikaz ışığıyla birlikte gösterge tablosunda belirir.
Yetkili Servis’e başvurunuz.
Bu fonksiyonlar, aracın tutumunu sürücünün isteğine uygun hale getirmeyi sağlamak için kritik sürüş koşullarında ilave yardımlardır.
Bu işlevler, sürücünün yerine müdahalede bulunmaz. Aracın sınırlarını zorlamaya ve daha hızlı sürmeniz konusunda sizi teşvik etmeye çalışmaz. Dolayısıyla, manevra yapıldığı sırada hiçbir durumda sürücünün dikkatini ve sorumluluğunu üstlenemez (sürücü, her zaman sürüş sırasında aniden meydana gelebilecek olaylara karşı dikkatli olmalıdır).
Rampada kalkış yardımı
Yokuş eğimine bağlı olarak bu sistem bir rampada kalkış sırasında sürücüye yardımcı olur. Sürücü, gaz pedalına basmak için ayağını fren pedalından kaldırdığında frenlerin otomatik olarak kilitlenmesini sağlayarak aracın geriye kaçmasını engeller.
Sistemin çalışması
Sadece vites kolu, N konumundan farklı bir konumda ve araç tamamen duruyorken (fren pedalı basılı) devreye girer.
Sistem aracı yaklaşık 2 saniye hareketsiz tutar. Daha sonra frenler kademeli olarak serbest kalır (araç rampaya göre hareket eder).
Rampada kalkış yardımı sistemi her türlü durumda (aşırı eğimli yollar...) aracı tamamen hareketsiz kılmayı sağlayamaz.
Sürücünün tüm durumlarda fren pedalına basmaya ve aynı şekilde aracın geri kaçmasını önlemeye hazır olması gerekir.
Rampada kalkış yardımı uzun süreli duruşlar için kullanılmamalıdır: onun yerine fren pedalını kullanınız.
Bu fonksiyon aracın sürekli olarak hareketsiz kılınması için tasarlanmamıştır.
Gerekli olduğunda aracı durdurmak için fren pedalını kullanınız.
Kaygan zeminli veya yol tutuşunun zayıf olduğu yollarda sürücünün özellikle dikkatli olması gerekir.
Ağır yaralanma riskleri.
Geri beslemeli fren sistemi
Fren sırasında, geri beslemeli fren sistemi elektrik enerjili araçta hızın düşmesi ile enerji üretimine dönüşebilir.
Bu, 400 V çekiş aküsünü şarj eder ve daha fazla araç menzili sağlar.
Çalışma arızaları
- Gösterge tablosunda “Fren sistemini kontrol ettirin” mesajı ile birlikte © yanar: Fren yardımı hala çalışır durumdadır.
Bu koşullarda, fren pedalına basılma hissi farklı olabilir.
Fren pedalına kuvvetli ve sürekli bir şekilde basılması önerilir.
Bir Marka Yetkili Servisi’ne danışın.
- Gösterge tablosunda “Fren sistemi arızası” mesajı ile birlikte ® yanar: Bu, fren sisteminde arıza bulunduğunu gösterir.
Bir Marka Yetkili Servisi’ne danışın.
® ikaz ışığı, güvenliğiniz için trafik kurallarına uygun olarak derhal durulmasını zorunlu kılar. Motoru durdurun ve yeniden çalıştırmayın. Marka Yetkili Servisi’ne danışınız.