SÜRÜŞ DÜZELTME VE DESTEK SISTEMLERI
Araca göre, aşağıdakilerden oluşurlar:
- ABS (ABS fren sistemi) ;
- ESC (dinamik sürüş kontrolü) ile savrulma kontrolü ve antipatinaj sistemi ;
- Acil fren destek sistemi;
- gelişmiş antipatinaj;
- aktif acil durum freni;
- Rampada kalkış yardımı.
Bu fonksiyonlar, aracın tutumunu sürücünün isteğine uygun hale getirmeyi sağlamak için kritik sürüş koşullarında ilave yardımlardır.
İşlevler, sürücünün yerine müdahalede bulunmaz. Aracın sınırlarını zorlamaya ve daha hızlı sürmeniz konusunda sizi teşvik etmeye çalışmaz. Dolayısıyla, manevra yapıldığı sırada hiçbir durumda sürücünün dikkatini ve sorumluluğunu üstlenemez (sürücü, her zaman sürüş sırasında aniden meydana gelebilecek olaylara karşı dikkatli olmalıdır).
ABS (fren sistemi)
Ani bir fren durumunda, ABS tekerleklerin kilitlenmesini önlemeyi yani durma mesafesini kontrol etmeyi ve aracın kontrolünü muhafaza etmeyi sağlar.
Bu şartlarda, frenlemede engelleme manevraları mümkündür. Ayrıca, bu sistem uygun olmayan zeminde bile durma mesafelerini en iyi duruma getirmeyi sağlar (ıslak zemin...).
Her tertibatın çalıştırılması, fren pedalının titremesi ile kendini gösterir. ABS, hiçbir durumda lastik - zemin yol durumuna bağlı « fizik » performanslarının iyileştirilmesini sağlamaz. Bu yüzden, her zaman tedbirlere (araçlar arasında emniyet açısından verilen mesafe vs...) uyulması zorunludur.
Acil bir durumda, fren pedalına kuvvetli ve sürekli bir şekilde basınız. Fren pedalına art arda basmak (pompalamak) gerekmez. ABS, fren sisteminde uygulanan gücü değiştirir.
Çalışma arızaları:
- © ve x gösterge tablosunda yanar, araca göre bunlara, “ABS kontrol ettirin”, “Fren sistemini kontrol ettirin” ve “ESC kontrol ettirin” mesajı eşlik eder: ABS, ESC ve fren destek sistemi devre dışıdır. Frenleme her zaman sağlanır;
- x, D, © ve ® gösterge tablosunda yanar, bunlara “Fren sistemi arızası” mesajı eşlik eder: bu durum fren sistemlerinde arıza olduğunu gösterir.
İki durumda da Marka Yetkili Servisi’ne başvurunuz.
® ikaz ışığı, güvenliğiniz için trafik kurallarına uygun olarak derhal durulmasını zorunlu kılar. Motoru durdurunuz ve yeniden çalıştırmayınız. Bir Marka Yetkili Servisi’ne danışınız.
Sadece kısmen frenleme yapabilirsiniz. Bununla birlikte aniden fren yapmak tehlikelidir, trafik kurallarına uyarak hemen durunuz. Bir Marka Yetkili Servisi’ne başvurunuz.
Savrulma kontrollü ve ESC antipatinaj sistemli dinamik sürüş kontrolü
Dinamik sürüş kontrolü ESC
Bu sistem, « kritik » sürüş koşullarında (bir engelden kaçma, virajda yere tutunma kaybı...) araç kontrolünü muhafaza etmeyi sağlar.
Çalışma prensibi
Direksiyon simidindeki bir kaptör, sürücü tarafından talep edilen yörüngeyi tespit eder.
Araçtaki diğer yerlere yerleştirilmiş algılayıcılar gerçek yörüngeyi tespit eder.
Sistem, sürücünün isteğini aracın gerçek gidiş yönüyle karşılaştırır ve gerekiyorsa bazı tekerleklerin fren sistemine ve/veya motor gücüne müdahale ederek gidiş yönünü düzeltir, sistemin çalışması durumunda, ikaz ışığı gösterge tablosunda yanıp söner.
Savrulma kontrol sistemi
Bu sistem, belirgin bir savrulma (ön lastiklerin yere tutunma kaybı) halinde, ESC sisteminin çalışmasını mümkün olan en iyi duruma getirir.
antipatinaj sistemi
Bu sistem, tahrik tekerleklerinin patinajını sınırlamaya ve ilk harekete geçme, hızlanma veya yavaşlama durumlarında aracı kontrol etmeye yardım eder.
Çalışma prensibi
Tekerleklerdeki kaptörler sayesinde sistem her an tahrik tekerleklerinin hızlarını ölçer bunları karşılaştırır ve dengelemeye çalışır. Eğer bir tekerlek patinaj yapma eğilimi gösterirse sistem, çekiş gücü tekerleğin yere tutunabileceği seviyeye inene kadar tekerleği frenler.
Sistem aynı zamanda, gaz pedalı üzerine uygulanan etkiden bağımsız olarak, tekerleklerin yola tutunabilmesini sağlamak için motor devrini ayarlar.
Çalışma arızaları
Sistem bir çalışma arızası algıladığında, “ESC kontrol ettirin” mesajı, © ikaz ışığı ve ikaz ışığı gösterge tablosunda belirir.
Bu durumda, ESC ve antipatinaj sistemi devre dışı kalır. Bir Marka Yetkili Servisi’ne danışın.
fonksiyonunun devre dışı bırakılması
(araca göre)
Bazı durumlarda (çok yumuşak zeminde sürüş: kar, çamur... veya zincir takılmış tekerleklerle sürüş) sistem, patinajı engellemek için motor gücünü düşürebilir. Eğer böyle bir etki yapması istenmiyorsa butona (1) basarak bu fonksiyonu devre dışı bırakmak mümkündür.
Sizi uyarmak için “ANTiPATiNAJ DEVRE DIŞI” mesajı gösterge tablosunda gösterilir.
antipatinaj sistemi ek bir güvenlik getirdiğinden, fonksiyon çalışmadığında aracı sürmemeniz tavsiye edilir. Butona (1) yeniden basarak mümkün olan en kısa sürede bu durumdan çıkınız.
Not: Kontağın açılması ile veya yaklaşık 40 km/h bir hız geçildiğinde, fonksiyon otomatik olarak yeniden devreye girer.
Acil fren destek sistemi
Aracın durma mesafesini azaltmaya yardımcı olan, ABS sistemine ilave bir sistemdir.
Çalışma prensibi
Sistem acil durum frenlemesi gereken durumların algılanmasını sağlar. Bu durumda, frenleme yardımı anında maksimum güce ulaşır ve ABS sistemini devreye sokabilir. ABS frenleme, fren pedalı serbest bırakılana kadar devam eder.
Dörtlü flaşörlerin yanması
Araca göre, ani yavaşlama durumunda yanabilirler.
Bu fonksiyonlar, aracın tutumunu sürücünün isteğine uygun hale getirmeyi sağlamak için kritik sürüş koşullarında ilave yardımlardır.
İşlevler, sürücünün yerine müdahalede bulunmaz. Aracın sınırlarını zorlamaya ve daha hızlı sürmeniz konusunda sizi teşvik etmeye çalışmaz. Dolayısıyla, manevra yapıldığı sırada hiçbir durumda sürücünün dikkatini ve sorumluluğunu üstlenemez (sürücü, her zaman sürüş sırasında aniden meydana gelebilecek olaylara karşı dikkatli olmalıdır).
Gelişmiş antipatinaj (aderans kontrolü)
Araçta mevcut ise, aderans kontrolü düşük aderanslı yollarda aracın kontrolünü kolaylaştırır (dolu zemin...).
Güvenliğiniz ve yürürlükteki kanunlara saygı için
Lastiklerinizi değiştirmek gerektiğinde mutlaka aynı marka, ebat, tip ve yapıda lastiğin takılması gerekir.
Hem yük kapasitesine ve en azından orijinal lastiklerle aynı hız kapasitesine sahip olmalı, hem de marka Yetkili Temsilcisinin önerilerine uygun olmalıdır.
Bu talimatlara uyulmaması güvenliğinizi tehlikeye atabilir ve aracınızın uygunluğunu geçersiz kılar.
Araç kontrolünü kaybetme riski.
“Yol” modu
Araç çalıştırılırken, 2 selektörünün içindeki ikaz ışığı gösterge tablosunda “Otomatik mod devrede” mesajıyla birlikte yanar.
Bu konum normal yol koşullarında (kuru, nemli, az kar...) en uygun kullanımı sağlar.
“Yol” modunda antipatinaj fonksiyonları kullanılır.
“Dolu zemin” modu
2 selektörünü çeviriniz: entegre ikaz ışığı, gösterge tablosundaki “Gevşek zemin mod devrede” mesajıyla birlikte yanar. Bu konum dolu zemin koşullarında (çamur, kum, kuru yapraklar...) en uygun kullanımı sağlar. “Dolu zemin” modu antipatinaj fonksiyonları kullanılır. Sistem, 40 km/saatten sonra otomatik olarak “Yol” moduna geçer ve selektörüne entegre ikaz ışığı 2 yanar.
“Uzman” modu
2 selektörünü çeviriniz: entegre ikaz ışığı, gösterge tablosundaki “Eksper modu devrede” mesajıyla birlikte yanar. Bu konum, uç durumlarda (çok çamurlu veya karlı yollarda) optimum kullanım sağlar. Motor devri sürücü kontrolündedir.
Sistem, 40 km/saatten sonra otomatik olarak “Yol” moduna geçer ve selektörüne entegre ikaz ışığı 2 yanar.
Aktif acil durum freni
Radar 3 yardımıyla, sistem öndeki araçla aradaki mesafeyi belirler ve önden çarpma riski varsa, sürücüyü uyarır. Olası bir çarpmanın hasarlarını azaltmak için aracı frenleyebilir.
Not: 3 radarının engellenmemesine (kir, çamur, kar vb. veya ön koruyucular gibi aksesuar bağlantıları tarafından) dikkat ediniz.
Çalışması
Sürüş sırasında (hız 30 ila 140 km/s arasındayken), öndeki araca çarpma riski varsa, gösterge tablosunda 4 göstergesi görüntülenir ve beraberinde bir sesli sinyal duyulur.
Sürücü fren pedalına basar, ancak sistem bir çarpma riski algılamaya devam ederse, fren kuvveti artırılır.
Sürücü uyarıya tepki vermez ve çarpma tehlikesi artarsa, sistem freni devreye alır.
Sistem, sadece aynı yönde hareket eden araçları algılar. Sistem, hareket yönlerini algılamadaki zorluklardan dolayı, özellikle motosikletleri algılayamayabilir.
Sistemin devreye alınması, devreden çıkarılması
Seyir sistemi bulunan araçlar için
5 çok işlevli ekranından, “Araç”, “Sürüş yardımı”, “Aktif fren” menüsünü, ardından “ON" veya "OFF" seçeneklerini tercih ediniz.
6 tuşu üzerinden, “Sürüş yardımı” menüsüne doğrudan erişebilirsiniz.
Seyir sistemi olmayan araçlar için
- Ayar menüsüne erişmek için araç duruyorken, 7 OK butonuna uzun basınız;
- “Sürüş yardımı” menüsüne kadar 8 butonuna yukarı veya aşağı yönde arka arkaya basınız. 7 OK butonuna basınız;
- “Aktif fren” menüsüne erişene kadar 8 butonuna aşağı veya yukarı yönde arka arkaya basınız, ve 7 OK butonuna basınız.
Fonksiyonu devreye almak veya devredışı bırakmak için, 7 OK butonuna yeniden basınız:
= fonksiyon devrede
< fonksiyon devre dışı
Sistemin devre dışı kalmasıyla, ikaz ışığı gösterge tablosunda yanar. Sistem araç kontağı her açıldığında yeniden devreye girer.
Sistemin devre dışı olma koşulları
Sistem devreye girmiyor:
- vites kolu nötr (boş) konumda olduğunda;
- park freni etkinleştirilmişse;
- bir virajda;
- 4 tahrik tekerlekli araçlarda savrulma kontrollü ve antipatinaj sistemli ESC Dinamik sürüş kontrolü devre dışıyken (önceki sayfalardaki “Savrulma kontrollü ve antipatinaj sistemli Dinamik sürüş kontrolü (ESC)” paragrafına bakınız). İkaz ışığı () yanar.
Çalışma arızaları
Sistem bir çalışma arızası algıladığında, “Aktif fren bağlantı yok” mesajı ikaz ışığıyla birlikte gösterge tablosunda belirir.
İki seçenek vardır:
- sistem geçici olarak devre dışıdır (örneğin; radarın kir, çamur, kar vb. tarafından engellenmesi). Bu durumda, aracı park edip motoru durdurunuz. Radarın algılama bölgesini temizleyiniz. Motoru bir sonraki çalıştırmanızda ikaz ışığı ve mesaj kaybolur.
- durum bu şekilde değilse farklı bir nedenden kaynaklanabilir; bir Yetkili Bayi ile iletişime geçiniz.
Rampada kalkış yardımı
Yokuş eğimine bağlı olarak bu sistem bir rampada kalkış sırasında sürücüye yardımcı olur. Sürücü, gaz pedalına basmak için ayağını fren pedalından kaldırdığında frenlerin otomatik olarak kilitlenmesini sağlayarak aracın geriye kaçmasını engeller.
Sistemin çalışması
Sadece vites kolu, boştan farklı bir konumda (otomatik vites kutulu araçlar için N veya P konumlarından farklı bir konum) ve araç tamamen duruyorken (fren pedalı basılı) devreye girer.
Sistem aracı yaklaşık 2 saniye hareketsiz tutar. Daha sonra frenler serbest kalır (araç rampaya göre hareket eder).
Aktif acil durum freni
Bu fonksiyon sürüş için ek bir yardımdır. Bununla birlikte, bu fonksiyon hiçbir durumda sürücünün dikkat ve sorumluluğunun yerini tutmamakta olup, sürücü aracı kontrolü altında tutmalıdır.
Sistemin müdahaleleri, onarımları
- Darbe durumunda, radar ayarları değişebilir faydalı yönleri etkilenebilir. Fonksiyonu devre dışı bırakınız, bir Marka Yetkili Servisi’ne başvurunuz.
- Radarın bulunduğu alandaki çalışmalar (onarımlar, değiştirmeler, boya rötuşları) uzman biri tarafından gerçekleştirilmelidir.
- Aksesuar montajı radarı engelleyebileceğinden yasaktır (ön koruyucu vs.)
Sadece bir Marka Yetkilisi sisteme müdahale etme yetkisine sahiptir.
Sistemin bozulduğu durumlar
Şu gibi koşullar sistemin çalışmasını önleyebilir veya olumsuz etkileyebilir:
- sorunlu bir ortam (metal köprü vs.);
- olumsuz hava koşulları (kar, dolu, buzlanma vs.).
İstemsiz frenleme riski.
Aktif acil durum freni
Sistemin çalışmasıyla ilgili kısıtlamalar
- Sistem sadece hareketli veya hareketli olarak görülebilen araçlar üzerinde etkilidir.
- Ters yönde hareket eden bir araç sistemin çalışması üzerinde hiçbir uyarı veya aksiyon meydana getirmez.
- Sistemin doğru şekilde çalışmasını garanti altına almak için, radar bölgesi temiz olmalı ve bu bölgede hiçbir değişiklik yapılmamalıdır.
- Sistem motorlar ve bisikletler gibi küçük gabarili araçlar üzerinde diğer araçlardaki kadar etkin çalışmayabilir.
Fonksiyonun devre dışı bırakılması
Şu durumlarda fonksiyon devre dışı bırakılmalıdır:
- Stop lambaları çalışmıyorsa;
- aracın ön tarafı darbe almış veya hasar görmüş;
- araç çekilirken (arıza giderme).
Fonksiyonun kesintiye uğraması
Gaz pedalına dokunarak her an aktif fren işlevini durdurabilirsiniz.
Sürücü sistemde bir anormallik olduğunu fark ediyorsa, bir marka Yetkilisine danışınız.
Rampada kalkış yardımı sistemi her türlü durumda (aşırı eğimli yollar...) aracı tamamen hareketsiz kılmayı sağlayamaz.
Sürücünün tüm durumlarda fren pedalına basmaya ve aynı şekilde aracın geri kaçmasını önlemeye hazır olması gerekir.
Rampada kalkış yardımı uzun süreli duruşlar için kullanılmamalıdır: onun yerine fren pedalını kullanınız.
Bu fonksiyon aracın sürekli olarak hareketsiz kılınması için tasarlanmamıştır.
Gerekli olduğunda aracı durdurmak için fren pedalını kullanınız.
Kaygan zeminli veya yol tutuşunun zayıf olduğu yollarda sürücünün özellikle dikkatli olması gerekir.
Ciddi yaralanma tehlikesi.
SÜRÜŞE YARDIMCI SİSTEMLER
ETKİN ACİL DURUM FRENİ
YOKUŞTA KALKIŞ DESTEĞİ
